Yükseklik Çemberlerinin Montajı
From :ATM Türk: Amatör Teleskop Yapımı
Yükseklik çemberleri ve optik tüp komplesi tutucu halkalarını meydana getiren dört dairesel parça ile bunlar arasında uzanan iki adet parçadan oluşan kompleyi bir araya getirmek için toplam 16 adet vida kullanacaksınız. Vidaların yerlerine yerleştirilmesinde ilk olarak 3 adet yan yana duran vidalardan herhangi biri ya da ikisi yerlerine takılır daha sonra bu işlem karşıdaki vidalar için yapılarak 4 parça bir araya getirilmiş olur. Çemberler bir araya getirilirken, içlerindeki oyuklar kullanılır ve optik tüp komplesi tutucu halkalarının da iç taraflarındaki kare şeklindeki oyukların birbirlerine bakacak şekilde içte kalmasına dikkat edilir. Bu ayrıntıya dikkat edilmezse, daha sonra sıkıştırma çubuklarını yerlerine takabilmek mümkün olmaz.
 |
 |
Daha sonra toplam 12 adet vidanın tamamı sonuna kadar sıkılır. En son olarak da, optik tüp komplesi borusunu sıkıştırarak her biri ikişer vida ile yerlerine takılan parçalar yerlerine takılır ve vidalanır. Bu parçalarda sağ sol ayrımı yoktur. Ama parçalardan bir tanesi üzerinde bulunan metrik 6 dübel’in ön tarafının, buna saplanacak olan metrik 6 bakalit kelebeğin gireceği tarafa bakmasına dikkat etmelisiniz. Yükseklik çemberleri arasındaki iki adet optik tüp komplesi sıkıştırıcı halkasını iç çapları, üzeri kaplanmamış ya da boyanmamış tüplerin rahatlıkla geçebileceği şekilde boyutlandırılmıştır. Eğer boruyu bir folyo ile kaplar ya da birkaç kat halinde boyarsanız, kalınlığının artmasına karşın yine de bu çaptaki yuvaya girecektir. Boyanmamış ve kaplanmamış optik tüp komplesi borularının halkalardan kaymaması için bakalit kelebeği sonuna kadar sıkmanız gerekecektir.
 |
 |
 |
Aynı şekilde teleskobun dengesini ya da gözmerceğinin konumunu değiştirmek isterseniz, bu bakalit kelebeği bir elinizle hafifçe gevşeterek bunu yapabilirsiniz. ATY2009 için tasarlananan optik tüp komplesinde ve kundakta, geleneksel Dobsonian kundakların bir kısıtlaması olan Dobson gediği (teleskop başucu noktasını gösterdikten sonra, daha ileriye götürülmek istenirse, kundağın buna izin vermemesi durumu) sorununu çözebilmek için bir geliştirme yapılmıştır. Geleneksel Dobson kundaklarından farklı olarak bu tasarımda, optik tüp komplesi başucu noktasını geçtikten sonra hareketine 180 derecelik bir yay çizecek şekilde devam edebilmektedir. Bunu yaparken, gözmerceğini daha uygun bir konuma getirmek için eşzamanlı olarak sıkıştırma çubukları üzerindeki bakalit kelebeği gevşetip, tüpü döndürdükten sonra tekrar sıkabilrsiniz ('rotating OTA'). Gözmerceğinin teleskobun yöneldiği hedefe bakarken en rahat konumda olabilmesi için bu seçenek düşünülmüştür. Bunun yanında teleskobun dengesinin kusursuz olarak ayarşamak için de bakalit kelebeği gevşetip sıkmanız yeterli olacaktır.
 |
 |
 |
Buradaki fotograflarda gösterildiğnden farklı olarak, bu 6 parça bir araya getirildikten sonra, yükseklik çemberlerinin üzerlerindeki Ebony Star laminat şeritlerin yapıştırılmasına geçilebilir. Bu işlemde kundağın altındaki halka şeklindeki laminat yüzeyin yapıştırılmasına benzer şekilde, fırça ve yapıştırıcı kullanılarak yapıştırılır. Bu sırada dikkat edilmesi gereken bir konu, şeritlerin ek yerlerinin sağ ve sol halkada aynı şekilde üst noktaya getirilmesidir. Eğer yanlışlıkla ek yeri alt noktaya, aşağıdaki Teflon yüzeylere temas edecek şekilde yönlenmişse, 6 adet ağaç vidasını sökmeniz ve simetrik olan bu parçayı 180 derece çevirerek yeniden monte etmeniz gerekecektir. Bu yapılmazsa, teleskop kullanılırken, ek yerinin üzerinden her geçildiğince takılma ya da sarsıntılı hareket etme tehlikesi ortaya çıkar. Şeritlerin ek yerleri bir cetvel ve kurşun kalem kullanılarak dikkatli şekilde işaretlendikten sonra hem laminat yüzeylere hem de yükseklik çemberlerinin kenarlarına yapıştırıcı sürülür ve yapıştırmadan önce 10 dakika kadar beklenilir. Daha sonra ortalanmasına olabildiğince dikkat ederek şeritler yapıştırılır ve ek yerine de geçici olarak şeritleri tutması için maskeleme bantından 15 – 20 cm uzunluğunda bir parça yapıştırılır. Kuru bir bezle sıkıştırılarak üzerinden birkaç kez geçilerek yeterince iyi yapıştığından emin olunur.
