From :ATM Türk: Amatör Teleskop Yapımı

Bu sayfada, Newton turu aynali bir teleskop icin ikincil (diyagonal) bir aynanin nasil yapilacagi yer almaktadir. Asagidaki yazinin aslini ATM Turk Yahoo Yazisma Grubu'nun 353 numarali mesajinda okuyabilirsiniz. Sozu edilen diyagonal ayna cami ve diger boyutlar, 8 inc (203 mm) capinda ve f/6 odak oranindaki bir birincil ayna icin gecerlidir. Diger cap ve odak oranlari icin kullanilacak boyutlar en asagidaki tabloda verilmistir. Kullanilan yontem Jean Texereau'nun "How to Make a Telescope" isimli kitabinda ayrintili olarak anlatilan yonteme benzemektedir. Ama kitapta onerilen tek diyagonal yapimi yerine, Ugur Ikizler ayni anda iki diyagonal yapabilmektedir. Bu nedenle bu yontemi Texereau-Ikizler olarak isimlendirsek, saniriz yanlis olmaz!

Cevrenizdeki herhangi bir camciya, duz cam blogundan 3 adet 10 mm ve bir adet 4 mm kalinliginda, 50 x 80 mm boyutlarinda 4 adet cam kestirin. Daha kolay kesebilmeniz icin bunlari birbirine yapistirmaniz gerekmektedir. Bu amacla optik recine kullanabilirsiniz. Bu madde camlari saglam yapistirir ve islem bitince cok kolay ayrilir. Camlari birbirine sandvic gibi yapistirin.

Daha sonra, 100 x 100 x 100 mm boyutlarinda tercihan aluminyum bir kutunun icine, cam sandvici 45 ° aci ile yerlestirin. Hazirlayacaginiz ince (sulu) kivamdaki alciyi kutunun icine dokerek donmasini bekleyin. Bir saat sonra alci tamamen donacaktir. Bu arada ic capi 47 mm, dis capi 50 mm demir (celik) bir boruyu matkabin mandrenine takin.

Matkabin donus hizini 380 devire ayarlayin. 150 grit buyuklugunde asindirici ve su dokerek, icinde cam sandvic olan alci kutusunu delmeye baslayin. Asindirma sesini duymamaya basladiginizda, biraz daha su ve asindirici ilave ederek, kesici boruyu acele etmeden yavas yavas indirerek delme islemine devam edin. Boruyu yaklasik 4 saatte 72 mm kadar asagiya indirmeniz gerekmektedir.

Amaciniz kesimi cam sandvicin en altindaki 10 mm camin yarisina kadar yapmak olmalidir. Cunku en alttaki bu cam ustundeki diger camlari tutmayi saglayacaktir. En alttaki camin yarisina geldiginizde ustteki iki 10 mm'lik camlar tamamen kesilmis olacak. Boylece 2 diyagonal cam elde edeceksiniz.

Kesme isi bitince, alci kutusunu sokerek, ve camlari biraz isitarak birbirinden ayirin. Camlarin uzerindeki optik recineleri temizlemek icin parcalari buzdolabinin derin dondurucusuna koyun. 6 - 7 saat sonra parcalari cikarttiginizda, birkac dakika icinde recinenin ve camin farkli genlesmesinden dolayi recine catlamaya baslayacak, camin ustunden cok kolay bir sekilde temizlenecektir. Daha sonra su ile yikayip ince zimpara ile keskin koseleri elden gecirin. Bu asamadan sonra diyagonal cam kaplanmaya hazir hale gelmis demektir.

Ugur Ikizler'in ikincil ayna yapim fotograflarini asagidaki baglantida aciklamalariyla birlikte gorebilirsiniz: http://ikizler.org/thumbnails.php?album=105

DIKKAT EDILECEK NOKTALAR

Ikincil ayna yaparken dikkate almaniz gereken diger belli basli noktalar asagida belirtilmistir.

• 45° aciyla kesilmis celik bir borunun onune 50 X 80 mm olculerinde duz bir cami yapistirarak torna aynasina baglayip dondurerek taslama ile asindirmaya calistiginizda, zimpara tasi zaman zaman camin kenarlarini kiracagindan, yeterli bir yontem olmayacaktir.

• Yukarida anlatilan aluminyum kutu yerine MDF suntadan yapilma bir kutu kullanirsaniz, MDF suya cok dayaniksiz oldugundan islem sirasinda sisip, kutunun bicimini bozar ve icine yerlestirilen cam parcalari esner. Sonucta, cam kesimi basarisiz olur. Aluminyum yerine, sudan etkilenmeyen baska bir tahta da kullanabilirsiniz.

• Camlari birbirine yapistirmak, kutunun icinde hareket etmemeleri acisindan onemlidir. Ornegin, dort cam parcasi birbirine yapismadigi takdirde, diyagonal olacak parcanin kesilmesi bittiginde, bu cam bagimsiz kalip ve onu kesen borunun icinde donerek kirilabilir.

• 150 gritten daha buyuk capta (ornegin 100 grit) asindiricilar kalin olacagindan, camin kenarlarinin iri asinmasina, bu da duyarli olan kenarlarin kirilmasina neden olabilir.

• Matkabin donus hizinin 380 devirden yavas olmasi (ornegin 250 devir) durumunda, demir boru camdan daha fazla asinip islev gormeyebilir.

• Delme islemini yavas yavas ve uzun surede yapmalisiniz. Kesici boruyu alciyla dolu kutunun icine hizli indirdiginizde, cam basinctan dolayi kirilacaktir. Asindirma sesinin net sekilde duyuldugundan emin olun. Bu ses azaldiginda asindirici ve su eklemek gereklidir.

Birincil Ayna Cap ve Odak Oranina Bagli Olarak Ikincil Ayna Boyutlari
--- halen hazirlaniyor ---