From :ATM Türk: Amatör Teleskop Yapımı

Bu sayfada, Newton turu aynali bir teleskop icin ikincil (diyagonal) bir aynanin nasil yapilacagi hakkinda aciklamalar yer almaktadir. Asagidaki yazinin aslini ATM Turk Yahoo Yazisma Grubu'nun 353 numarali mesajinda okuyabilirsiniz. Sozu edilen diyagonal ayna cami capi ve diger boyutlar, 8 inc (203 mm) capinda ve f/6 odak oranindaki bir birincil ayna icin gecerlidir. Diger cap ve odak oranlari icin kullanilacak boyutlar bu sayfanin en altindaki tabloda verilmistir. Kullanilan yontem Jean Texereau'nun "How to Make a Telescope" isimli kitabinda ayrintili olarak anlatilan yonteme benzemektedir. Ama kitapta onerilen tek diyagonal yapimi yerine, Ugur Ikizler ayni anda iki diyagonal yapabilmektedir. Bu nedenle bu yontemi Texereau-Ikizler olarak isimlendirirsek, saniriz yanlis olmaz!

Cevrenizdeki herhangi bir camciya, duz cam blogundan 3 adet 10 mm ve bir adet 4 mm kalinliginda, 50 x 80 mm boyutlarinda 4 adet cam kestirin. Asagidaki yontemle bunlari diyagonal olacak sekilde daha kolay kesebilmeniz icin camlari birbirine yapistirmaniz gerekmektedir. Bu amacla optik recine kullanabilirsiniz. Bu madde camlari saglam yapistirir, matkapla delme islemine dayaniklidir ve islem bitince camlardan cok kolay ayrilir. Optik recineyi isitarak ve camlarin arasina surerek, onlari birbirine sandvic gibi yapistirin.

Daha sonra, 100 x 100 x 100 mm boyutlarinda tercihan aluminyumdan yapilmis ve tum parcalari vidalarla birbirine baglanmis bir kutunun icine, cam sandvici 45 ° aci ile, en altta 10mm camlardan biri olacak sekilde yerlestirin. Camlarin yerinden oynamaması için köşelerinden yapıştırıcı ile kutuya tutturun. Hazirlayacaginiz ince (sulu) kivamdaki alciyi kutunun icine dokerek donmasini bekleyin. Bir saat sonra alci tamamen donacaktir. Bu arada onceden hazirlayacaginiz, ic capi 47 mm, dis capi 50 mm ve uzunlugu 100 mm olan demir (celik) bir boruyu matkabin mandrenine takin.

Matkabin donus hizini 380 devire ayarlayin. 150 grit buyuklugunde asindirici ve su dokerek, icinde cam sandvic olan alci kutusunu delmeye baslayin. Aşındırıcı malzeme özelliğini yitirmeye başladığında asindirma sesi yavas yavas kesilecek. Bu asamada, cam tozu, alçı tozu ve aşındırıcıdan oluşan macunu temizleyip, yeniden biraz daha su ve asindirici ekleyerek, kesici boruyu acele etmeden yavas yavas indirerek kesme/delme islemine devam edin. Boruyu yaklasik 4 saatte 72 mm kadar asagiya indirmeniz gerekmektedir.

Amaciniz kesimi, cam sandvicin en altindaki 10 mm camin yarisina kadar yapmak olmalidir. Cunku en alttaki bu cam ustundeki diger camlari tutmayi saglayacaktir. En alttaki camin yarisina geldiginizde ustteki iki 10 mm'lik camlar tamamen kesilmis olacaktir. Boylece 2 diyagonal cam elde edeceksiniz.

Kesme isi bitince, alci kutusunu sokerek, ve camlari biraz isitarak birbirinden ayirin. Camlarin uzerindeki optik recineleri temizlemek icin parcalari buzdolabinin derin dondurucusuna koyun. 6 - 7 saat sonra parcalari cikarttiginizda, birkac dakika icinde recinenin ve camin farkli genlesmesinden dolayi recine catlamaya baslayacak, camin ustunden cok kolay bir sekilde temizlenecektir. Daha sonra su ile yikayip ince zimpara ile keskin koseleri elden gecirin. Bu asamadan sonra diyagonal cam kaplanmaya hazir hale gelmis demektir.

Ugur Ikizler'in ikincil ayna yapim fotograflarini asagidaki baglantida aciklamalariyla birlikte gorebilirsiniz:
http://ikizler.org/thumbnails.php?album=105

DIKKAT EDILECEK NOKTALAR

Ikincil ayna yaparken dikkate almaniz gereken diger belli basli noktalar asagida belirtilmistir.

• 45° aciyla kesilmis demir (celik) bir borunun onune 50 X 80 mm olculerinde duz bir cami yapistirarak torna aynasina baglayip dondurerek taslama ile asindirmaya calistiginizda, zimpara tasi zaman zaman camin kenarlarini kiracagindan, yeterli bir yontem olmayacaktir.

• Yukarida anlatilan aluminyum kutu yerine MDF suntadan yapilma bir kutu kullanirsaniz, MDF suya cok dayaniksiz oldugundan islem sirasinda sisip, kutunun bicimini bozar ve icine yerlestirilen cam parcalari esner. Sonucta, cam kesimi basarisiz olur. Aluminyum yerine, sudan etkilenmeyen baska bir tahta da kullanabilirsiniz.

• Camlari birbirine yapistirmak, kutunun icinde hareket etmemeleri acisindan onemlidir. Ornegin, dort cam parcasi birbirine yapismadigi takdirde, diyagonal olacak parcanin kesilmesi bittiginde, bu cam bagimsiz kalip, onu kesen borunun icinde donerek kirilabilir.

• 150 gritten daha buyuk capta (ornegin 100 grit) asindiricilar kalin olacagindan, camin kenarlarinin iri asinmasina, bu da duyarli olan kenarlarin kirilmasina neden olabilir.

• Matkabin donus hizinin 380 devirden yavas olmasi (ornegin 250 devir) durumunda, demir boru camdan daha fazla asinip islev gormeyebilir.

• Delme islemini yavas yavas ve uzun surede yapmalisiniz. Kesici boruyu alciyla dolu kutunun icine hizli indirdiginizde, cam basinctan dolayi kirilacaktir. Asindirma sesinin net sekilde duyuldugundan emin olun. Bu ses azaldiginda asindirici ve su eklemek gereklidir.

Birincil Ayna Cap ve Odak Oranina Bagli Olarak Ikincil Ayna Boyutlari

Birincil Ayna Capi Birincil Ayna Odak Orani Ikincil Ayna Kucuk Eksen Capi

Mel Bartels'in Ikincil Ayna Boyutu Hesaplama Sayfasi:
http://www.bbastrodesigns.com/tm/diagonal.htm