Cam Seçenekleri
From :ATM Türk: Amatör Teleskop Yapımı
Contents |
Ülkemizde Kolay Bulunabilecek Cam Seçenekleri
Ayna yapmak için kullanacağınız cam levhaların bulunması, her yerdeki amatör yapımcıların da en çok zorlandığı konulardan birisi. Eğer bunları hazır olarak satan yerlerden satın almayı tercih etmiyorsanız, uygun kalınlıktaki cam (soda kireç / pencere camı) levhalardan kestirmeniz gerekecek.
Teleskop aynası için önerilen en az kalınlık, şu şekilde hesaplanır:
Burada R aynanın cm olarak yarıçapı
e ise aynı şekilde cm olarak kalınlığı göstermektedir.
Günümüzde amatörlerin yaptığı teleskoplarda bu kural genellikle pek gözetilmez. Aksi halde özellikle büyük çaplı objektiflere sahip taşınabilir teleskop yapımı son derece güç olurdu. Uygun şekilde desteklenerek çok daha ince camlarla sonuç almak mümkündür. Örneğin yakınlarınızdaki camcılardan bulabileceğiniz 19 mm kalınlığında cam ile 20 cm çap ve f/6 odak oranı mümkün. Bu değerler için aynanın ortası 2.501 mm derinliğinde oyulacağı için burada cam kalınlığı 16.5 mm ye düşecektir. Yine İstanbul'da Gedik Cam'dan bulabileceğiniz 25 mm lik soda-kireç levhalarla çok ‘hızlı olmayan’ (> f/5) ve çap kalınlık oranı 1/16 ya kadar inebilen tasarımlar düşünebilirsiniz. Bu durumda 40 cm çapında aynalar yapabileceksiniz ve bunların da orta noktalarını 5 mm kadar aşındırarak 20 mm kalınlığına kadar incelmesine yol açacaksınız demektir. Tabii ince camlarla çalışırken gerektiği şekilde desteklenmesi, ayna hücresi içinde uygun şekilde asılarak esnememesi koşullarıyla. Yurt dışından satın alma yolunu seçerseniz daha kalın, ısıl kararlılığı çok daha yüksek camlar elde edebilirsiniz. BVC Brosilikat, hücresel tasarımlar ne kadar para harcamaya karar verdiğinize göre kolaylıkla satın alınabiliyor. İnce camlardan kalın bir levha elde etmek için tek yöntem bunları bir cam fırınında üst üste koyarak yüksek sıcaklıkta ergiterek daha sonra da ısıl gerilim kalmayacak şekilde yavaşça soğutarak birleştirmek ki bu da çok ucuz bir işlem değil. Konuyla ilgilenenler ATM listesinde ya da Google'da, waterglass / slumping / fusion / bonding anahtar sözcükleriyle arama yapabilirler.
