From :ATM Türk: Amatör Teleskop Yapımı

Revision as of 21:49, 5 September 2007 Himenali (Tartışma | contribs) ← Previous diff		Current revision Curiosis (Tartışma | contribs)
Line 1:		Line 1:
-	10-14 Temmuz 2007 tarihlerinde Istanbul Kultur Universitesi'nde duzenlenen ATM/ATY Calistayi'nin egitmeni Dick Parker'in uyesi oldugu Astronomical Society of Greater Hartford klubunun bir diger uyesi Ron White isimli ATM'in aluminyumla teleskop aynasi kaplama hakkinda verdigi bilgiler asagida derlenmistir.	+	10-14 Temmuz 2007 tarihlerinde İstanbul Kültür Üniversitesi'nde düzenlenen ATM/ATY Çalıştayı'nın eğitmeni Dick Parker'in üyesi olduğu Astronomical Society of Greater Hartford klübünün bir diğer üyesi Ron White isimli ATM'in alüminyumla teleskop aynası kaplama hakkında verdiği bilgiler aşağıda derlenmiştir.
-	'''1)''' Ayna kaplamasi yapildiktan sonra en azindan birkac saat uzerine hic dokunulmamali. Birkac saatten sonra yuzeydeki tabaka	+	'''1)''' Ayna kaplaması yapıldıktan sonra en azından birkaç saat üzerine hiç dokunulmamalı. Birkaç saatten sonra yüzeydeki tabaka kuruyor. Ama tabi ki yine de üzerine parmakla dokunulması tavsiye edilmiyor! Kaplamanın tamamen sabit kalması için de birkaç hafta gerekli.
-	kuruyor. Ama tabi ki yine de uzerine parmakla dokunulmasi tavsiye edilmiyor! Kaplamanin tamamen sabit kalmasi icin de birkac hafta gerekli.	+
		+	'''2)''' Aynayı kaplanmadan önce temizlemek için sadece normal deterjan önce normal sonra damıtılmış şu kullanabilirsiniz. En önemlisi, suyu ayna yüzeyinden temizlerken (kuruturken) herhangi bir kağıt havlu ya da bez değdirmeyin. Üzerine örneğin sıkıştırılmış hava dolu tüpleri tutarak, hava ile kurutun. Asitle temizleme sadece eski kaplamayı sökmek için kullanılıyor.
-	'''2)''' Aynayi kaplanmadan once temizlemek icin sadece normal deterjan, once normal sonra damitilmis su kullanabilirsiniz. En onemlisi, suyu ayna yuzeyinden temizlerken (kuruturken) herhangi bir kagit havlu ya da bez degdirmeyin. Uzerine ornegin sIkIstIrilmis hava dolu tupleri tutarak, hava ile kurutun. Asitle temizleme sadece eski kaplamayi sokmek icin kullaniliyor.
		+	'''3)''' Ayna yüzeyine parmakla dokununca alüminyum kaplamanın kolayca
		+	çıkması söz konusu işe, vakum cihazının içi tamamen boşaltılmayıp hala hava kalmıştır, o nedenle olur. Cihaz içindeki havanın daha iyi boşaltılması ve gerçek vakum oluşturulması gerekir. Çünkü cihaz içinde hava molekülleri kalınca, eriyen (buharlaşan) alüminyum ayna yüzeyine doğru uçarken hava moleküllerine çarpıp hızı azalıyor ve yüzeye hızla yapışmadığı için de daha kolay çıkıyor. Halbuki ne kadar
		+	iyi vakum yapılırsa, alüminyum zerrecikleri ayna yüzeyine daha hızlı çarpacağı için, oraya daha sıkı yapışacaklar ve dokununca çıkmaları daha zor olacak.
-	'''3)''' Ayna yuzeyine parmakla dokununca aluminyum kaplamanin kolayca
-	cikmasi soz konusu ise, vakum cihazinin ici tamamen bosaltilmayip hala hava kalmistir, o nedenle olur. Cihaz icindeki havanin daha iyi bosaltilmasi ve gercek vakum olusturulmasi gerekir. Cunku cihaz icinde hava molekulleri kalinca, eriyen (buharlasan) aluminyum ayna yuzeyine
-	dogru ucarken hava molekullerine carpip hizi azaliyor ve yuzeye
-	hizla yapismadigi icin de daha kolay cikiyor. Halbuki ne kadar
-	iyi vakum yapilirsa, aluminyum zerrecikleri ayna yuzeyine daha hizli
-	carpacagi icin, oraya daha sIkI yapisacaklar ve dokununca cikmalari
-	daha zor olacak.
		+	'''4)''' Ayna kaplaması sırasında karşılaşılan ayna yüzeyindeki sarı, kahverengi ve diğer renk değişimlerinin nedeni de tungsten filaman üzerine konulan aluminyumun buharlaşmasından sonra, kaplamayı durdurmayıp işleme devam edilinçe, tungsten filaman erimeye başlayıp ayna yüzeyine yapışabiliyor! O nedenle mutlaka cihazin içinin görülecek bir pencere olması ve buradan bakılarak alüminyum plakaların erimesinden sonra işlemi durdurmak gerekir. Ya da alüminyumun tamamen eridiğini gösteren başka bir sistem gereklidir.
		+
-	'''4)''' Ayna kaplamasi sirasinda karsilasilan ayna yuzeyindeki sari, kahverengi ve diger renk degisimlerinin nedeni de tungsten filaman uzerine konulan aluminyumun buharlasmasindan sonra, kaplamayi durdurmayip isleme devam edilince, tungsten filaman erimeye baslayip ayna yuzeyine yapisabiliyor! O nedenle mutlaka cihazin icinin gorulecek bir pencere olmasi ve buradan bakilarak aluminyum plakalarin erimesinden sonra islemi durdurmak gerekir. Ya da aluminyumun tamamen eridigini gosteren baska bir sistem gereklidir.	+	'''5)''' Kaplaması bitmiş bir ayna eğer iyi kaplandıysa, parlak bir ışık kaynağına doğru tutulup bakıldığında (güneş te olabilir, ama dikkatlı olmakta yarar var!) tüm yüzeyde kaplamanın homojen olması gerekir, yoksa bazı bölgelerde arkadaki kaynaktan gelen ışık artabilir, bu durumda o bölgede kaplama yeterince kalın değil demektir. Kaplamayı homojen yapabilmek için, ilk önce yeterli miktarda aluminyum eritilmesi gerekiyor. Ayrıca kaplanan aynayı döndürmek de çok işe yarıyor.
-	'''5)''' Kaplamasi bitmis bir ayna eger iyi kaplandiysa, parlak bir isik kaynagina dogru tutulup bakildiginda (gunes te olabilir, ama dikkatli olmakta yarar var!) tum yuzeyde kaplamanin homojen olmasi gerekir, yoksa bazi bolgelerde arkadaki kaynaktan gelen isik artabilir, bu durumda o bolgede kaplama yeterince kalin degil demektir. Kaplamayi homojen yapabilmek icin, ilk once yeterli miktarda aluminyum eritilmesi gerekiyor. Ayrica kaplanan aynayi dondurmek te cok ise yariyor.	+	'''6)''' Yine kaplanmış bir aynayı ışık kaynağına doğru tutup bakınca toplu iğne başı gibi küçük deliklerin olması çok normaldir. Bunlara cihaz içinde kalan toz zerrecikleri neden oluyor. Bunları mümkün olanen fazla şekilde yok etmenin yolu da iyon bombardımanı yapmak.
-		+	'''7)''' Aluminyum kaplama belli bir kalınlıkta olmalıdır. Eğer gerekenden fazla yapılırsa, ayna yüzeyinin parabolik biçimini değiştirme olasılığı vardır! Foucault / Ronchi testlerinde yüzeyi normal görünen bir aynayı kaplama sonrası bozmak işten değildir!
-	'''6)''' Yine kaplanmis bir aynayi isik kaynagina dogru tutup bakinca topluigne basi gibi kucuk deliklerin olmasi cok normaldir. Bunlara cihaz icinde kalan toz zerrecikleri neden oluyor. Bunlari mumkun olan	+
-	en fazla sekilde yok etmenin yolu da iyon bombardimani yapmak.	+
-		+
-		+
-	'''7)''' Aluminyum kaplama belli bir kalinlikta olmalidir. Eger	+
-	gerekenden fazla yapilirsa, ayna yuzeyinin parabolik bicimini	+
-	degistirme olasiligi vardir! Foucault / Ronchi testlerinde yuzeyi normal gorunen bir aynayi kaplama sonrasi bozmak isten degildir!	+

---

Current revision

10-14 Temmuz 2007 tarihlerinde İstanbul Kültür Üniversitesi'nde düzenlenen ATM/ATY Çalıştayı'nın eğitmeni Dick Parker'in üyesi olduğu Astronomical Society of Greater Hartford klübünün bir diğer üyesi Ron White isimli ATM'in alüminyumla teleskop aynası kaplama hakkında verdiği bilgiler aşağıda derlenmiştir.

1) Ayna kaplaması yapıldıktan sonra en azından birkaç saat üzerine hiç dokunulmamalı. Birkaç saatten sonra yüzeydeki tabaka kuruyor. Ama tabi ki yine de üzerine parmakla dokunulması tavsiye edilmiyor! Kaplamanın tamamen sabit kalması için de birkaç hafta gerekli.

2) Aynayı kaplanmadan önce temizlemek için sadece normal deterjan önce normal sonra damıtılmış şu kullanabilirsiniz. En önemlisi, suyu ayna yüzeyinden temizlerken (kuruturken) herhangi bir kağıt havlu ya da bez değdirmeyin. Üzerine örneğin sıkıştırılmış hava dolu tüpleri tutarak, hava ile kurutun. Asitle temizleme sadece eski kaplamayı sökmek için kullanılıyor.

3) Ayna yüzeyine parmakla dokununca alüminyum kaplamanın kolayca çıkması söz konusu işe, vakum cihazının içi tamamen boşaltılmayıp hala hava kalmıştır, o nedenle olur. Cihaz içindeki havanın daha iyi boşaltılması ve gerçek vakum oluşturulması gerekir. Çünkü cihaz içinde hava molekülleri kalınca, eriyen (buharlaşan) alüminyum ayna yüzeyine doğru uçarken hava moleküllerine çarpıp hızı azalıyor ve yüzeye hızla yapışmadığı için de daha kolay çıkıyor. Halbuki ne kadar iyi vakum yapılırsa, alüminyum zerrecikleri ayna yüzeyine daha hızlı çarpacağı için, oraya daha sıkı yapışacaklar ve dokununca çıkmaları daha zor olacak.

4) Ayna kaplaması sırasında karşılaşılan ayna yüzeyindeki sarı, kahverengi ve diğer renk değişimlerinin nedeni de tungsten filaman üzerine konulan aluminyumun buharlaşmasından sonra, kaplamayı durdurmayıp işleme devam edilinçe, tungsten filaman erimeye başlayıp ayna yüzeyine yapışabiliyor! O nedenle mutlaka cihazin içinin görülecek bir pencere olması ve buradan bakılarak alüminyum plakaların erimesinden sonra işlemi durdurmak gerekir. Ya da alüminyumun tamamen eridiğini gösteren başka bir sistem gereklidir.

5) Kaplaması bitmiş bir ayna eğer iyi kaplandıysa, parlak bir ışık kaynağına doğru tutulup bakıldığında (güneş te olabilir, ama dikkatlı olmakta yarar var!) tüm yüzeyde kaplamanın homojen olması gerekir, yoksa bazı bölgelerde arkadaki kaynaktan gelen ışık artabilir, bu durumda o bölgede kaplama yeterince kalın değil demektir. Kaplamayı homojen yapabilmek için, ilk önce yeterli miktarda aluminyum eritilmesi gerekiyor. Ayrıca kaplanan aynayı döndürmek de çok işe yarıyor.

6) Yine kaplanmış bir aynayı ışık kaynağına doğru tutup bakınca toplu iğne başı gibi küçük deliklerin olması çok normaldir. Bunlara cihaz içinde kalan toz zerrecikleri neden oluyor. Bunları mümkün olanen fazla şekilde yok etmenin yolu da iyon bombardımanı yapmak.

7) Aluminyum kaplama belli bir kalınlıkta olmalıdır. Eğer gerekenden fazla yapılırsa, ayna yüzeyinin parabolik biçimini değiştirme olasılığı vardır! Foucault / Ronchi testlerinde yüzeyi normal görünen bir aynayı kaplama sonrası bozmak işten değildir!